ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΕΥΓΕΝΙΟΥ ,ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΝΥΣΣΗ , ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΑΝΔΡΕΑ , ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΦΙΛΛΙΠΟΥ , ΝΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΑ ΧΡΥΣΟΚΕΦΑΛΟΣ , ΝΑΟΣ ΆΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ

~ Ναός Αγίου Ευγενίου του Τραπεζούντιου ~

« Τραπεζούvτος το κλέος, τωv αθλοφόρωv αγλάισμα μέγα φύλακα και φαιδρόv πολιούxοv τιμώμεν τον γενναίον και μέγαν Euγένιον»
Νοτιανατολικά των τειχών, πάνω σε λόφο, ορθώνεται ακόμη το καθολικό της μονής του Αγίου Ευγενίου. Μάρτυρας των αρχών του 4ου αιώνα, προστάτης του μαυροθαλασσίτικου λιμανιού. Στο ναό, που αποτέλεσε για μεγάλη χρονική περίοδο κέντρο της εκκλησιαστικής και πολιτικής ζωής της πόλης, φυλάσσονταν τα λείψανα του Αγίου. Πρόκειται για τρίκλιτη βασιλική, στην οποία ενσωματώθηκε μεγάλος κεντρικός τρούλος κατά την ανακατασκευή του 1340. Μετά το 1461 μετατράπηκε σε τέμενος και μετονομάστηκε σε Yeni Cumma Camii, δηλαδή τζαμί της πρώτης ή νέας Παρασκευής, γιατί σ' αυτό πρώτη φορά προσευχήθηκε ο κατακτητής της πόλης Μωάμεθ Β'.


http://www.euxintv.net/euxintv/news/diafora/2008/29.09.2008.php
http://vripolidis.blogspot.com/2008/11/blog-post_26.html

*******

ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΝΥΣΣΗΣ
ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΑ
Ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης ήταν εκκλησία και μονή στην Τραπεζούντα που χτίστηκε απο τον αυτοκράτορα της Τραπεζούντας Ιωάννη Β' (1280-1297) και την συζηγό του, Ευδοκία Κομνηνή την Παλαιολογίνα. Ο ναός είχε όμορφες τυχογραφίες και απο το 1665 ήταν ο μητροπολιτικός ναός της Τραπεζούντας. Το 1863 κατεδαφίστηκε και στη θέση του χτίστηκε ο νέος μητροπολιτικός ναός του Αγίου Γρηγορίου. Η εκκλησία κατεδαφίστηκε το 1930.
********

Ναός Αγίου Ανδρέα, Τραπεζούντα

Σήμερα λειτουργεί σαν Τζαμί.

********

Ναός Αγίου Φιλίππου, Τραπεζούντα

Σήμερα λειτουργεί σαν Τζαμί.
*******

Ναός Παναγιά Χρυσοκέφαλος, Τραπεζούντα

Η Χρυσοκέφαλος ήταν ο ναός όπου γίνονταν οι στέψεις των Μ. Κομνηνών. Ο ναός έφερε την ονομασία χρυσοκέφαλος ήδη από την εποχή του Κωνσταντίνου Θ΄ Μονομάχου (1042-55). Μετά την άλωση της Τραπεζούντας, το 1461 επαψε η Παναγία η Χρισοκέφαλος να είναι Μητρόπολη. Η Παναγία η Χρισοκέφαλος βρίσκεται στο Μεσόκαστρο και σήμερα λειτουργεί σαν Φατίχ Τζαμί (Τζαμί του Πορθητή). Είναι από τους παλαιοτέρους ναούς της πόλη, ο τωρινός ναός είναι κατασκεύασμα των Κομνηνών. Πίσω από το άγιο βήμα, υπήρχε ο τάφος του Αλέξιου Δ΄, από το 1980 τα οστά του βρίσκονται στην Νέα Μονή Παναγία Σουμελά, στο Βέρμιο.

********
Ναός Άγιος Ιωάννης, Τραπεζούντα

Βρίσκεται στο Μίθριο, το 1362 η Βασιλική οικογένεια μεταφέρεται σ` αυτό για να αποφύγει την πανούκλα, που είχε πλήξει την Τραπεζούντα. Αναπαλαιώθηκε και χρησιμοποιείται σήμερα σαν βιβλιοθήκη.